خواب مناسب و مدیریت آن
یکی از اصول اولیه ی حفظ سلامت “خواب مناسب” است.
– هرگز خواب روز جایگزین خواب شب نمی شود .خصوصا در کودکان خواب ساعتهای اولیه شب تاثیر مستقیم بر رشد و افزایش قد کودک دارد.
– محل خواب باید دمای مناسب داشته باشد نه خیلی گرم و نه خیلی سرد باشد.
– در مسیر مستقیم باد نباید خوابید ( نزدیک پنجره یا در ورودی)
– بستر فرد باید نه خیلی نرم و نه خیلی سخت و سفت باشد.
– جنس رختخواب در تابستان پنبه و کتان و در زمستان پشم مناسب است.
– خواب بعدازظهر برای همه ی افراد با همه ی مزاجها خوب نیست.
صاحبان مزاج خشک از چرت کوتاه قبل از غذا نهایت استفاده را می برند. اما کسانی که رطوبت زیاد دارند خواب روز موجب حجم بیشتر رطوبت در مفاصل آنها شده و باعث بروز دردهای مفصلی می شود.
تاثیر انواع خواب بر گوارش
خواب صبحگاهی:
صبح زود موقع فعالیت دستگاه گوارش و روده است که باید دفع مدفوع صورت گیرد و این خواب مانع دفع مدفوع در وقت خود شده منجر به تجمع سموم در بدن و موجب تشدید یبوست می‌شود.
خوابیدن در شب قبل از دفع مدفوع:
در این حالت با ماندن طولانی مدت مدفوع در روده ها، سموم آن باز جذب شده و به کبد و سایر اعضا آسیب می‌رساند.
خواب شب قبل از سبک شدن معده:
بهتر است شام سر شب خورده شود تا بین خوردن شام و خواب حدود 2 تا 3 ساعت فاصله باشد؛ در غیر این صورت خواب عمیق نخواهد بود و حتی منجر به تشویش در خواب خواهد شد و هضم غذا با مشکل مواجه می‌شود و موجب بروز نفخ معده می‌شود.
بهترین زمان برای خواب شبانه
خواب موجب تقویت قوای مغزی است، بعد از یک خواب راحت، عملکرد مغزی و کارهای فکری آنها بهبود پیدا می‌کند, این خواب مناسب و معتدل به خصوص برای دانش آموزان، دانشجویان و اساتید که بیشتر مطالعه می‌کنند و به کارهای علمی می‌پردازند واجب تر است.
امروزه گروهی از مردم به دلایل مختلفی به بیداری در شب می‌پردازند که به بدن خود ضررهایی وارد می‌کنند که می‌توان به افت عملکرد مغزی, کاهش هضم درست غذا, کاهش تولید اخلاط سالم و در نتیجه نارسایی در تغذیه سلو ل‌های بدن, کاهش ترمیم بافت‌ها, افت عملکرد همه اعضای بدن به خصوص دستگاه گوارش, سریع تر شدن فرآیند پیری و بروز انواع بیماری ها اشاره کرد.
بهترین اوقات خواب از ساعت 9 تا 10 شب تا نزدیکی اذان صبح است, در یک برنامه ارزیابی سلامتی فردی در آمریکا اشاره شده ست که یک ساعت خواب قبل از نیمه شب معادل 2 ساعت خواب بعد از نیمه شب در ایجاد ترمیم و رفع خستگی و ایجاد نشاط مؤثر است.
راه حل طب ایرانی برای بدخوابی
1. یکی از دمنوش‌های مفید برای رفع بدخوابی، دمنوش بادرنجبویه است. این گیاه شباهت زیادی به نعناع دارد و یکی از اثرات مفید آن رفع بدخوابی و آرام بخشی است.
برای تهیه دمنوش بادرنجبویه توصیه می‌شود 5 گرم از برگ بادرنجبویه روی یک لیوان آب جوش ریخته شود. سپس با قرار دادن آن روی بخار، باید اجازه داد برای 15 دقیقه دم بکشد و سپس صاف‌کرده آن را نوشید.
البته اگر فردی دچار اختلال در عملکرد تیروئید است، در مصرف دمنوش بادرنجبویه باید احتیاط کند زیرا مصرف این گیاه می‌تواند با داروهای تیروئید تداخل داشته باشد.
2. برای رفع بی‌خوابی می‌توان عرق گیاهی که از گل‌های نارنج تولید می‌شود را نیز تهیه و مصرف کرد. البته میزان آرام بخشی آن در مقایسع با بادرنجبویه ضعیف است.
برای تهیه دمنوش بهار نارنج ابتدا باید آب را جوشاند و سپس حدود 2 گرم از گل های خشک بهار نارنج را درون یک لیوان آبجوش ریخت و برای 10 تا 15 دقیقه اجازه داد روی بخار دم بکشد. سپس آن را از صافی رد کرد و نوشید.
بهترین زمان برای مصرف این دمنوش ها یک ساعت قبل از خواب است.
مطالب بالا از نوشته های دکتر های زیر تهیه شده است:
دکتر مینا محبی (متخصص طب سنتی ایرانی)-دکتر لیلا شیربیگی (متخصص طب ايراني)-دکتر محمد انصاری‌پور (دانشجوی دکتری تخصص طب ایرانی)
پی نوشت: طبق درخواست مادران و خوانندگان محترم مطلبی هم در زمینه خواب کودکان تهیه کرده ایم که بزودی منتشر می گردد.
